امنیت سبناک و تفاوت آن با سیستم‌های RAG نرم‌افزاری

در سال‌های اخیر شرکت‌های نرم‌افزاری زیادی سیستم‌های مبتنی بر RAG تولید کرده‌اند. این سیستم‌ها معمولاً روی کاغذ جذاب به نظر می‌رسند: جستجوی سریع در اسناد، تولید پاسخ دقیق و ساده‌سازی کار کاربران. اما وقتی پای امنیت به میان می‌آید، بیشتر این سیستم‌ها با مشکلات جدی روبه‌رو می‌شوند. دلیلش این است که آن‌ها سطح دسترسی مشخصی برای کاربران تعریف نمی‌کنند و در نتیجه هر کس می‌تواند به اطلاعاتی دسترسی پیدا کند که شاید نباید داشته باشد. اینجاست که امنیت سبناک خودش را نشان می‌دهد. سبناک با استفاده از مکانیزم سطح دسترسی امن، مطمئن می‌شود هر کاربر فقط به همان اطلاعاتی دسترسی دارد که برای او مجاز است.

مشکل اصلی سیستم‌های RAG نرم‌افزاری

وقتی یک شرکت نرم‌افزاری یک سیستم RAG ساده طراحی می‌کند، تمرکز اصلی‌اش روی جستجو و پاسخ دادن است، نه امنیت. نتیجه این می‌شود که:

• اگر یک کاربر سوالی بپرسد، سیستم ممکن است اطلاعات محرمانه را هم نمایش دهد.
• هیچ تفاوتی بین مدیر، کارمند یا کاربر مهمان وجود ندارد.
• داده‌های حساس مثل قراردادهای مالی یا اطلاعات مشتریان بدون محدودیت قابل مشاهده می‌شوند.
• هیچ کنترلی بر اینکه چه کسی چه چیزی را دیده وجود ندارد.

این موضوع در سازمان‌ها فاجعه‌بار است. چون حتی اگر فقط یک نفر به اطلاعات محرمانه دسترسی غیرمجاز پیدا کند، امنیت کل شرکت به خطر می‌افتد.

چرا این مشکل پیش می‌آید؟

دلیل اصلی این است که اکثر سیستم‌های RAG نرم‌افزاری برای محیط‌های عمومی ساخته شده‌اند، نه برای سازمان‌ها. آن‌ها فقط روی بخش «جستجو» تمرکز می‌کنند و بخش حیاتی «کنترل دسترسی» را نادیده می‌گیرند.

به عبارت ساده، مثل این است که یک کتابخانه بزرگ داشته باشید که همه کتاب‌ها روی قفسه‌ها قرار دارند اما هیچ قفل یا محدودیتی برای دسترسی وجود ندارد. هر کسی می‌تواند هر چیزی را بردارد.

امنیت سبناک چه تفاوتی ایجاد می‌کند؟

امنیت سبناک از ابتدا با این هدف طراحی شده که علاوه بر سرعت و دقت، امنیت اطلاعات هم تضمین شود. سبناک برای این کار چند ویژگی کلیدی دارد:

• سطح دسترسی امن: هر کاربر فقط می‌تواند اسنادی را ببیند که برای او تعریف شده است.
• مدیریت نقش‌ها: مدیر، کارمند و کاربر مهمان هر کدام سطح دسترسی متفاوتی دارند.
• ثبت گزارش دسترسی: مشخص است چه کسی چه زمانی چه اطلاعاتی را مشاهده کرده است.
• حفاظت از داده‌های حساس: بخش‌هایی از اسناد که محرمانه هستند برای افراد غیرمجاز مخفی می‌مانند.

یک مثال ساده

فرض کنید در یک شرکت قراردادهای مالی و حقوقی ذخیره شده است.

• در یک سیستم RAG نرم‌افزاری، اگر یک کارمند ساده بپرسد «قراردادهای شرکت با مشتریان خارجی چیست؟»، ممکن است متن کامل قراردادها نمایش داده شود.
• در امنیت سبناک، همین کارمند فقط یک پاسخ کلی دریافت می‌کند: «قراردادهای بین‌المللی طبق مقررات شرکت تنظیم شده‌اند». اما مدیر مالی می‌تواند نسخه کامل قراردادها را ببیند چون برای او سطح دسترسی تعریف شده است.

این تفاوت کوچک باعث می‌شود امنیت سازمان حفظ شود.

چرا امنیت در RAG اهمیت بیشتری دارد؟

در یک وب‌سایت عمومی اگر یک FAQ ساده اشتباه نشان دهد، مشکل چندانی ایجاد نمی‌شود. اما در یک سازمان:

• اطلاعات مالی، حقوقی و تجاری محرمانه هستند.
• دسترسی اشتباه می‌تواند منجر به افشای اسرار شرکت شود.
• اعتماد مشتریان و کارکنان از بین می‌رود.
• خسارت‌های مالی و حقوقی بزرگی به سازمان وارد می‌شود.

به همین دلیل RAG سازمانی بدون امنیت اصلاً قابل استفاده نیست.

تفاوت سبناک با دیگر سیستم‌های RAG

• در سیستم‌های نرم‌افزاری: همه کاربران تقریباً به یک سطح اطلاعات دسترسی دارند.
• در سبناک: دسترسی‌ها بر اساس نقش و مسئولیت هر فرد تعیین می‌شود.
• در سیستم‌های نرم‌افزاری: داده‌های حساس به راحتی در معرض دید قرار می‌گیرند.
• در سبناک: داده‌های حساس پشت لایه‌های امنیتی محافظت می‌شوند.

چرا امنیت سبناک راه‌حل نهایی است؟

• چون با RAG فقط به دنبال سرعت و دقت نیستیم، بلکه محرمانگی هم حیاتی است.
• چون هر سازمان نیاز دارد مطمئن باشد دانش داخلی‌اش فقط در اختیار افراد مجاز است.
• چون کاربران باید بدانند هر چیزی که می‌بینند دقیقاً همان چیزی است که مجاز به دیدن آن هستند.

امنیت سبناک همه این نیازها را برآورده می‌کند.

آینده RAG بدون امنیت و با امنیت سبناک

سیستم‌های RAG نرم‌افزاری بدون امنیت دیر یا زود سازمان‌ها را با بحران روبه‌رو می‌کنند. افشای اطلاعات محرمانه، اشتباه در دسترسی و بی‌اعتمادی کارکنان نمونه‌ای از این بحران‌هاست.

اما با امنیت سبناک سازمان‌ها می‌توانند از مزایای RAG بهره‌مند شوند بدون اینکه نگران امنیت باشند. این همان چیزی است که باعث می‌شود سبناک نسبت به همه سیستم‌های دیگر متمایز باشد.

جمع‌بندی

سیستم‌های RAG تولیدشده توسط شرکت‌های نرم‌افزاری در ظاهر ابزارهای جذابی هستند، اما بزرگ‌ترین ضعف آن‌ها امنیت است. وقتی سطح دسترسی تعریف نشده باشد، داده‌های حساس در معرض خطر قرار می‌گیرند.

امنیت سبناک این مشکل را حل می‌کند. با تعیین سطح دسترسی امن، هر کاربر فقط همان اطلاعاتی را می‌بیند که برای او مجاز است. به این ترتیب سازمان‌ها می‌توانند با خیال راحت از فناوری RAG برای مدیریت دانش خود استفاده کنند.

اگر شما هم به امنیت سازمان خود اهمیت می‌دهید، همین حالا به وب‌سایت www.sabnak.com سر بزنید و با امنیت سبناک آشنا شوید.